Avrupa Birliği’ndeki su ürünleri yetiştiriciliği operasyonlarını daha iyi bir yere getirmek için geliştirilmiş bir eylem planı olan Farm 4.0, yapay zeka destekli yeni nesil su ürünleri yetiştiriciliğini de kapsamakta. Aquaculture 4.0 programı ise, su ürünleri yetiştiriciliğinde sensörleri, robotik teknolojileri ve yapay zekayı, yem optimizasyonu yapmak ve su kalitesini anlık olarak takip etmek için kullanması bakımından oldukça önemli, değerli ve dikkat çekici bir örnek.
Farm 4.0 basitçe, birbiri ile iletişim kurabilen, işbirliği içinde çalışabilen, otonom, merkezi olmayan teknolojilerin entegrasyonuna dayalı olarak Endüstri 4.0 kavramı ile doğrudan alakalı. “Dördüncü sanayi devrimi”ni temsil eden 4.0, içinde bulut teknolojileri, yapay zeka, akıllı üretim modelleri ve bulut veri gibi kavramlarla da içli dışlı.
Avrupa'da su ürünleri yetiştiriciliği, AB rakamlarına göre değeri €4B’nin üzerinde 1.25M ton/yıl deniz deniz ürünü sağlıyor. Bu hacim, Avrupa'nın taleplerini karşılamak için yeterli değil ve bu da, dış pazarlara büyük bir bağımlılığa yol açmakta. AB su ürünleri yetiştiriciliğinin alan, üretim ve yeni değer zincirleri açısından genişlemesi yoluyla rekabet gücünü artırması gerekmekte.
Avrupa Komisyonu, Ekim 2017'deki Horizon 2020 Innovation Action çağrısında Aquaculture 4.0 terimini tanıttı. Bu çağrıda, nesnelerin interneti (IoT) ve yapay zeka (AI) gibi Endüstri 4.0 teknolojilerinin, su ürünleri yetiştiriciliği için sürdürülebilir akıllı yetiştirme programlarının ve besleme yöntemlerinin geliştirilmesine ilişkin yönlere uygulanmasına odaklanıldı. Aquaculture 4.0 konsepti, veri toplama ve bağlı düğümler arasında alışverişi ve gerçek zamanlı bulut bilgi işlem süreçlerini içeren balıkçılık yönetimi stratejilerine genişletilebilir halde.
Devirdaimli yetiştiricilik sistemleri (RAS), açık denizde akıllı veya insansız tesisler oluşturmak için görev otomasyonu gibi şu anda uygulamanın erken bir aşamasında olan birçok farklı teknoloji, Aquaculture 4.0'da somutlaştırılabilir. Başka bir örnek, farklı türlerin, bir türün yenmemiş gıda ve atıklarının diğer türleri beslemek için kullanılacağı şekilde yetiştirilmesinden oluşan çoklu katmanda entegre su ürünleri yetiştiriciliği (IMTA).
Mobil teknolojiler artık çok yaygın ve su ürünleri yetiştiriciliği için uzaktan çalışma metodu şu an pek yaygın olmasa da, ölçümlerin internet tabanlı bir platforma aktarılarak oradan erişilebilir olması ve uzaktan da anlaşılır görsellerle sunulması, kullanıcılar tarafından değer görmekte; özellikle kafeslere bazen hızlı ve istenilen zamanda ulaşılamayan deniz çiftliklerinde.
Dünyanın farklı yerlerinden, su ürünleri yetiştiriciliğine yapay zeka vizyonu katan bazı şirketler hakkında ilk izlenimleri inceleyin.
Şu anda, dikkat çekici Aquaculture 4.0 uzaktan izleme sistemlerinden biri, Smalle Technologies tarafından tasarlanıp üretilen ve İspanya'da hem deniz hem de tatlı su balık çiftliklerinde çalışan OxyForcis. OxyForcis, kafesin veya havuzun içine yerleştirilmiş bir optik sensör kullanarak su sıcaklığını ve oksijeni ölçümü yapmakta. Oksijen ölçümleri, kapalı bir kutu içinde bulunan ve küçük bir güneş paneli kullanılarak kendi kendine çalışan, suyun dışına yerleştirilmiş bir elektronik birim tarafından alınır. Veriler o birime kaydedilebilir ve kullanıcı tanımlı aralıklarla kablosuz iletişim kullanılarak internet üzerinden uzak bir sunucuya gönderilir. Karadaki çiftliklerde, OxyForcis, çözünmüş oksijen seviyesi önceden tanımlanmış bir değerin altına düştüğünde veya sıcaklık ayarlanan parametrelerin ötesinde dalgalandığında çiftlik denetçisinin cep telefonuna otomatik olarak bir alarm tetikler. Bu, süpervizöre oksijen enjeksiyon sistemlerini etkinleştirmek gibi düzeltici eylemleri hemen gerçekleştirme fırsatı vermesi bakımından oldukça dikkat çekiyor. Özellikle deniz türlerinin yetiştiriciliğinde su akımı, takip edilmesi gereken bir başka önemli parametredir. Smalle Technologies, bir dizi sensör, bir elektronik ünitesi ve güneş panellerinden oluşan bir set ile donatılmış, şamandıra görünümlü otonom bir oşinografik ölçüm istasyonu DataForcis'i sunmaktadır. Bu şamandıranın en olağan konfigürasyonu, bir su akımı sensörü (akustik profil oluşturucu) ve rüzgar yönü/hızı ve hava sıcaklığı gibi değerli bilgileri uygun maliyetli bir şekilde verebilen bir meteoroloji istasyonu. Bu gibi örnekleri daha da arttırmak mümkün. Kısacai Aquaculture 4.0'da, geleneksel yöntemlerle sürdürüdüğümüz su ürünleri yetiştiriciliğinin dijital dönüşümüne şahit oluyoruz ve bu, sektörün bütün paydaşları için oldukça heyecan verici bir gelişme.
Özetlemek gerekirse, yapay zeka ile desteklenmiş teknolojilerle suyun ve tesis koşullarının gerçek zamanlı izlenmesi yetiştiricilerin de hoşuna gidecek gibi görünüyor. Bu teknolojiler, tüm profesyonellere zaman kazandıracak iyi gelişmeler. Yetiştiricilik faaliyetlerinin daha doğru planlanmasına, güvenli olmayan su koşullarında alarmların tetiklenmesine, balık bakımı görevlerinde süre veya yoğunluk açısından anında düzeltmeye olanak tanıyarak dakika, hatta saniye aralıklarında aksiyon alınmasına imkan tanıyacaklar. İşin bilim tarafına baktığımızda ise, bilim insanlarının balık yetiştiriciliği tesislerini daha detaylı ve verimli bir hale getirmesini sağlayacak çalışmalar yapmasını sağlamak için kapsamlı bir veritabanı sunacaklar.
Su ürünleri yetiştiriciliğinin geleceği, bugünkünden epey farklı olacak gibi görünüyor.
